Portret van Confucius als minister van justitie, circa 1400 AD |
Toelichting bij het Confucianisme.Confucius is de Latijnse naam voor meester Kung, Kung Fu Zi.Deze filosoof, leraar en staatsman leefde van 551 tot 479 voor Christus en zou iets jonger zijn dan Lao Tse, die als auteur van de Tao Te Tjing geldt. Dit is een belangrijk detail, omdat hiermee wordt aangegeven dat Confucius schatplichtig is aan Lao Tse en aan het Taoïsme. De twee zouden elkaar zelfs nog een keer hebben ontmoet. De leer van Confucius is verzameld in de 'Analecten', de gesprekken. Het is een humanistische filosofie, waarin de mens centraal staat. De mens krijgt een vrije wil. Hij of zij kan kiezen om de wetten van de hemel te volgen. Het spreekwoord 'Wat gij niet wilt, dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet' wordt vaak aan Confusius toegeschreven en kan gezien worden als een basisdee uit zijn gedachtengoed. Om orde, rust en welvaart te bewerkstelligen propageert Confucius regels van fatsoen, rituelen en respect voor de ouderen. Confucius streeft naar een stabiele, strak gereguleerde staat waarin alle sociale verhoudingen nauwkeurig zijn vastgelegd. Het Confucianisme werd in later eeuwen de filosofie van het Chinese keizerrijk, vooral tijdens de Han, Tang en Song dynastie. Het huidige Chinese één partijstelsel en hiermee de inrichting van China is nog steeds schatplichtig aan Confucius. In de praktijk speelt bij alle Chinezen een mix van Confucianisme en Taoïsme. Er wordt ook wel gesproken over de weg van de natuur (Lao Tse) versus de weg van de cultuur (Confucius). Je kunt ook stellen dat het Confucianisme meer naar buiten is gericht en het Taoísme meer naar binnen. Dit om de verschillen te karakteriseren. Ze vullen elkaar echter ook in belangrijke mate aan en horen bij elkaar als yin en yang. Kennis is belangrijk in het Confucianisme. Het Taoisme stelt echter dat kennis tot diefstal kan leiden (tekst 65) en dat Taoisme leidt tot eenvoud (tekst 48). 'Zonder de wil om te leren verandert iedere deugd in een ondeugd. Goedheid wordt dwaasheid, moed wordt opstandigheid, oprechtheid wordt intolerantie.' Aldus de filosoof Haroon Sheikh in het NRC van 28 september 2021 over het Confucianisme. Meer informatie over het Confucianisme op Wikipedia. Sinoloog Kristofer Schipper heeft in mei 2015 een volledige Nederlandse vertaling van de Analecten gepubliceerd, de Gesprekken, inclusief toelichting. ISBN 978 90 457 0485 2 |
|
Beginpagina Trefwoordenindex Titellijst Zoekfunctie voor deze site: Abonnement op nieuwe Tao pagina's © 2021 George Burggraaff, Roeland Schweitzer |